Werken met stijlensets en thema's

1. Leerdoel

Studenten moeten de stijlenset en het thema van een document kunnen wijzigen, waardoor de opmaak van het document ingrijpend wordt gewijzigd.

2. Toelichting

Het algemene uitzicht van een document (lay-out) kan je snel ingrijpend wijzigen door er een andere stijlenset of een ander thema op toe te passen.

Zowel stijlensets als thema's bevatten voorgedefinieerde stijlen voor koppen, standaardtekst, kop- en voetteksten, enzovoort. Door een andere stijlenset of thema op een document toe te passen, worden deze voorgedefinieerde stijlen meteen op het document toegepast. Daarenboven kan je, na het opmaken van een document met een stijlenset of thema:

  1. het kleurenpallet, dat voor de opmaak van stijlen gebruikt wordt, wijzigen naar eigen smaak
  2. de lettertypes, die voor de opmaak van stijlen wordt gebruikt, aanpassen
  3. het op deze wijze aangepaste thema of de gewijzigde stijlenset kan daarenboven als standaard worden ingesteld, waardoor alle nieuwe documenten met dezelfde eigen opmaakkenmerken wordt opgemaakt
  4. thema's zijn zowel beschikbaar in MS Word, in MS Powerpoint als in MS Excel en kunnen ook gedeeld worden, waardoor je werkbladen, presentaties en tekstdocumenten eenzelfde uitzicht kan meegeven
  5. thema's bepalen niet enkel de stijlen, die in een document gebruikt worden, maar ook het uitzicht van de tabellen, grafieken en de SmartArt die in een document worden ingevoegd

Elk document dat je met MS Word aanmaakt, maakt onveranderlijk gebruik van een onderliggend thema (en dus niet alleen van een onderliggend documentsjabloon) én van een onderliggende stijlenset.

Het standaardthema is het 'Office-thema', dat gebruik maakt van donkere en lichte blauwe kleurtinten voor kopteksten SmartArt en grafieken.

Wanneer je een nieuw thema toepast, wordt het Office-thema vervangen door een nieuwe lay-out, bijvoorbeeld door de heldere kleuren van het thema 'Metro' voor koppen, paginanummers, SmartArt en grafieken.

2.1 Stijlen, stijlenset, documentsjabloon en thema's

Zoals eerder uitgelegd bepalen stijlen de opmaakkenmerken van een stuk tekst, een alinea of een lijst. Stijlen bepalen het uitzicht van een stuk tekst, alinea of lijst door ze er op toe te passen. Welke kleuren en lettertypen door een stijl worden gebruikt, wordt in eerste instantie bepaald door het onderliggend thema. De kenmerken van de stijlen, die worden gebruikt voor tekst, kunnen echter onafhankelijk van het thema worden gewijzigd.

Een stijlenset bepaalt daarentegen het uitzicht van alle tekstdelen in een document (alle tekst, alle alinea's, alle lijsten,...). Een stijlenset wordt namelijk toegepast op alle stijlen die in een document worden gebruikt. Door een andere stijlenset toe te passen, worden lettertypes, interlinies, tekstkleuren,... van alle stijlen overeenkomstig gewijzigd.

Een thema bepaalt niet enkel het uitzicht van alle tekstdelen in een document maar ook het uitzicht van de ingevoegde SmartArt en grafieken, waarvan het uitzicht niet door een stijl wordt bepaald. Eén zelfde thema kan zowel door werkbladen van MS Excel, presentaties van MS Powerpoint én tekstdocumenten van MS Word worden gedeeld, waardoor aan al deze bestanden een gelijkaardige lay-out wordt meegegeven. MS Word-sjablonen kunnen daarentegen enkel voor MS Word-documenten worden gebruikt.

Een documentsjabloon bepaalt, net als een stijlenset en thema, het uitzicht van een heel document, omdat een sjabloon ondermeer een hele reeks stijlen (een stijlenset) bevat, maar ook een thema. Het verschil met een stijlenset en een thema bestaat hierin dat een sjabloon, naast een stijlenset, ook hoofdtekst, figuren, logo's, kop- en voetteksten,... kan bevatten. Daarenboven kan je, telkens je een nieuw document aanmaakt, bepalen op basis van welk sjabloon dit dient te gebeuren.

3. Een stijlenset toepassen

  1. Open een nieuw document waarop je het documentsjabloon 'Leeg document' toepast of heropen een bestaand document
  2. Klik op het tabblad 'Ontwerpen'
  3. In de groep 'Documentopmaak' plaats je de muiswijzer, zonder te klikken, op de knoppen van de galerij 'Stijlenset', waardoor het uitzicht van je document telkens wijzigt omdat een andere stijlenset wordt gebruikt in een livevoorbeeld.
  4. Enkele voorbeelden:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  1. Klik uiteindelijk op de gewenste stijlenset om deze op je document toe te passen
  2. De galerij 'Stijlen' in het tabblad 'Start' wordt meteen aangepast aan de nieuwe reeks snelle stijlen die in de gekozen stijlenset vervat zit, waardoor je de nieuwe stijlen steeds bij de hand hebt wanneer je tekstdelen moet opmaken.

4. Een thema toepassen

Thema's worden samengebracht in de galerij 'Thema's'. Hoewel een thema een zelfstandig bestandstype kan zijn, heeft elk document dat je maakt met MS Word 2013 een thema - zelfs op nieuwe, lege documenten is een (standaard)thema toegepast. De ingebouwde thema's bevatten zelf geen tekst, noch WordArt, SmartArt of grafieken, maar wél themakleuren, themalettertypen of thema-effecten die het uitzicht bepalen van alle onderdelen van je document, dus ook het uitzicht van tekst, SmartArt en grafieken.

  1. Klik op het tabblad 'Ontwerpen'
  2. Klik op de knop 'Thema's'
  3. MS Word opent daardoor de galerij van thema's
  4. Wijs de verschillende thema's aan met de muiswijzer (zonder te klikken) om, dankzij de livevoorbeelden, hun effect op het document te evalueren:

    1. op de titels (zie nummer 4a in onderstaande figuur)
    2. op de kopteksten
    3. op de hoofdtekst
    4. op afbeeldingen
    5. op SmartArt
    6. op grafieken
  5. Klik uiteindelijk op het gewenste thema om het toe te passen op het document

Het effect van het wijzigen van het thema op een document wordt in onderstaande voorbeelden geïllustreerd:

 

Wanneer je een ingebouwd standaardthema hebt toegepast, kan je op basis daarvan zeer vele verschillende aangepaste thema's maken door de themakleuren, themalettertypen en thema-effecten te veranderen en het aangepaste thema vervolgens als een eigen thema op te slaan.  Dit wordt hierna toegelicht.

4.1. Themakleuren instellen

Het wijzigen van de themakleuren is de meest drastische wijziging, die je kan doorvoeren op het uitzicht van je document, met uitzondering van het wijzigen van het thema (zie hoger). Met één muisklik kan je de lay-out van een document wijzigen van informeel naar formeel (of omgekeerd) door de themakleuren te wijzigen.

  1. Open het tabblad 'Ontwerpen'
  2. Klik in de groep 'Documentopmaak' op de knop 'Themakleuren'
  3. Plaats de muiswijzer boven de verschillende kleurensets om deze via livevoorbeelden te evalueren
  4. Selecteer uiteindelijk de gewenste kleurenset om deze op het document toe te passen

4.2. Themalettertypen instellen

Op gelijkaardige wijze als het wijzigen van themakleuren kan je de themalettertypen, die in je document worden gebruikt, wijzigen door andere themalettertypen te selecteren.

  1. Klik in de groep 'Documentopmaak' van het tabblad 'Ontwerpen' op de opdrachtknop 'Themalettertypen'
  2. Plaats de muiswijzer boven de verschillende sets van lettertypes om deze via livevoorbeelden te evalueren
  3. Selecteer uiteindelijk het gewenste lettertype om dit toe te passen op alle verschillende hoofd- en kopteksten, en op de gebruikte lettertypes in SmartArt en grafieken van je document

  1. Als je de alinea- of regelafstand van een stijl wil aanpassen , klik dan hier voor een toelichting

4.3. Thema-effecten instellen

Thema-effecten bepalen hoe effecten worden toegepast op de grafieken, SmartArt-afbeeldingen, vormen en afbeeldingen in je document.

  1. Klik op het tabblad 'Ontwerpen'
  2. Klik in de groep 'Documentopmaak' op de opdrachtknop 'Thema-effecten' , waardoor de galerie van thema-effecten wordt geopend
  1. Wijs met de muiswijzer de verschillende sets van thema-effecten aan en evalueer het effect ervan op je document aan de hand van de livevoorbeelden: in MS Word is dit (eerder bescheiden) effect vooral zichtbaar op de lijn- en opvuleffecten van ingevoerde Smart-Art

 

  1. Klik uiteindelijk op de gewenste effecten-set om deze toe te passen op de lay-out van de ingevoerde SmartArt in je document

4.4. Gekozen stijlenset, thema , themakleuren en themalettertypen als standaard instellen

Wanneer je de ingestelde stijlenset, het gekozen thema, evenals de geselecteerde themakleuren en -lettertypen als standaard wil instellen voor alle nieuwe documenten die je aanmaakt, klik dan opnieuw het tabblad 'Ontwerpen' open en klik in de groep 'Documentopmaak' op de opdrachtknop 'Als standaard instellen'.

 

5. Een aangepast thema opslaan

Een thema, waarvan je de kleuren, lettertypes en effecten hebt aangepast - zoals hoger beschreven - kan je tevens opslaan in functie van later hergebruik.

  1. Klik op het tabblad 'Ontwerpen'
  2. Klik op de opdrachtknop 'Thema's'
  3. Klik in het daardoor geopende rolmenu op de optie 'Huidige thema opslaan'

  1. Tik in het daardoor geopende dialoogvenster 'Huidige thema opslaan' een betekenisvolle bestandsnaam voor het thema in
  2. Klik op de knop 'Opslaan' om het thema onder deze bestandsnaam op te slaan.

Vanaf nu kan je het thema op elk nieuw of bestaand document toepassen door het te selecteren in de galerij van thema's onder het kopje 'Aangepast'

6. Een thema verwijderen

Overbodige thema's kan je uit de galerij van thema's verwijderen als volgt:

  1. Klik op de knop 'Thema's' in het tabblad 'Ontwerpen'
  2. Klik op het te verwijderen thema met de rechtermuisknop
  3. Klik in het vervolgmenu op de optie 'Verwijderen...'

  1. Klik in het dialoogvenster op de knop 'Ja'

7. Oefening

Klik hier om de oefening 'Een eigen thema aanmaken'

8. Bronnen

Helpprogramma van Microsoft Word 2013: zoek op 'thema's'.